door Karen Ebert
Ik heb altijd geweten dat bronzen beelden duur zijn. Ik dacht "dat komt omdat brons zo duur is", maar nu, na het volgen van de introductiedag en de workshop van twee dagen die de Kring van Beeldhouwers samen met kunstenaarswerkplaats Beeldenstorm organiseerde, weet ik wel beter. Het is vooral het vele WERK dat de beelden zo duur maakt. Voordat een wasmodel een bronzen beeld is geworden heb je zóveel handelingen verricht, zóveel precies, tijdrovend, plakkerig, zwaar, vies en grondig werk gedaan dat zo'n beeldje z'n gewicht niet alleen in brons, maar eigenlijk in goud waard is.
Onze groep bestond uit zeven vrouwen en een man: Thea van Vliet, Corrie van de Vendel, Karen Ebert, Stephanie Rhode, Eleni Tzatzalos, Rini Ronckers , Adrie Arendsman en Frode Bolhuis. We werden begeleid door Jeroen en Jan van de Beeldenstorm. Drie dinsdagen hebben we er over te gedaan om te leren begrijpen hoe je van een wasmodel een beeld moet maken. We hebben geleerd welke materialen wegbranden en welke niet. De hele workshop was er op gericht te leren en experimenteren. Onze groep heeft zich daar met veel enthousiasme mee bezig gehouden.
We hebben onder meer tappen op wasmodellen of voorwerpen van hout of plastic gemaakt zodat later het brons goed in kan stromen. We hebben ontluchtingskanalen op de wasmodellen gemaakt, zodat er geen luchtbellen in ons bronzen beeld zouden komen en we hebben onze toekomstige beelden met tappen en ontluchtingskanalen en al in kippengaas gewikkeld.
Rond dat kippengaas hebben we met weer ander materiaal kokers gemaakt. We hebben gips en oude massa, chamottekorrels en chamottemeel in emmers gesjouwd en in een betonmolen geschept. Deze massa vervolgens vermengd met water in de klaarstaande kokers van kippengaas waarin het wasmodel gegoten. Loodzwaar werk. Na harding van het gips zijn de kokers en het kippengaas verwijderd en hield je een gipsen koker over met daarin het wasmodel. Deze kokers gingen de hete oven in zodat de was (of het hout of plastic o.i.d.) er uit smolt en er lege ruimte overbleef, de verloren was- of circe perdue-methode. Deze ruimte werd vervolgens volgegoten met vloeibaar brons en dan wachten op het afkoelen van het brons.
Dan wordt de gipsen koker met een zware hamer voorzichtig in stukken gebroken. Voorzichtig om het brons niet te beschadigen of kapot te maken. Wat er uit het gips vrij komt is bepaald nog geen fraai beeld. Er moet nog van alles gebeuren. De tappen worden er met de haakse slijper afgeslepen. Het gips wordt zo goed mogelijk van het beeld geschraapt met behulp van eng uitziend tandartsgereedschap of mesjes. De laatste resten gips worden met de hogedrukspuit weggespoten. Het beeld is klaar voor de afwerking. Sommige mensen wilden hun beeld glad afwerken en hebben nog veel werk voor de boeg met slijpen en patineren. Anderen vonden de ruwe bronshuid precies goed en waren na afwerking van de doorslijpplekken in het bezit van een áf beeld.
We hebben in deze korte tijd ontzettend veel geleerd. Voor mij persoonlijk was de wijste les: geduld is een schone zaak oftewel: geduld is een bronzen zaak! Maar als je dat geduld en die zorgvuldigheid weet op te brengen heb je ook wat: naast een bronzen beeld ook een uitermate tevreden gevoel!
