Bericht aan de leden van Kunsten ‘92 dd 4 oktober 2012
In afwachting van het Regeerakkoord
De brieven zijn geschreven, waar nodig en nuttig zijn boodschappen achtergelaten, het wachten is nu op het Regeerakkoord. En tot die tijd blijft het stil. Ondertussen groeit de lijst van instellingen die per 1 januari 2013 niet meer bestaan gestaag. Velen voeren strijd voor hun voortbestaan. Zeker is dat na 2013 de vooruitzichten niet gunstig zijn, maar hopelijk kunnen we dit jaar toch nog afsluiten met een paar lichtpuntjes.
Wat kunnen we verwachten
Kunsten ’92 en de Federatie Cultuur hebben de fractievoorzitters nog voor de verkiezingen opgeroepen om bij de Algemene Beschouwingen een tijdelijke reservering voor cultuur te maken, vooruitlopend op het Regeerakkoord. In het Deelakkoord dat afgelopen maandag is gepubliceerd door Rutte en Samsom komt cultuur niet voor. Dat betekent dat er bij de Financiële Beschouwingen geen amendement op de begroting kon worden ingediend en er voor 2013 vooralsnog geen extra middelen beschikbaar zijn gesteld. Slecht nieuws dus voor de instellingen die wel een positieve beoordeling kregen, maar waarvoor geen geld is. De laatste mogelijkheid is nu dat er bij de behandeling van de cultuurbegroting nog middelen gevonden worden om tijdelijk de grootste knelpunten op te lossen. Maar dan moet er in het Regeerakkoord wel een passage zijn opgenomen waarin structurele maatregelen worden genomen. De volgende begrotingsbehandeling staat niet voor december aanstaande gepland.
Cultuur is budgettair gezien een minuscuul onderwerp op de begroting en is zeker niet het dossier dat bovenop de stapel ligt. De standpunten van de onderhandelende partijen zijn duidelijk: de VVD wil nu niet bezuinigen, maar wel in een volgende periode een verhoging van de eigen inkomsteneis. De PvdA wil €50 miljoen in cultuur investeren. In een bijeenkomst op 10 september jl. in de Toneelschuur in Haarlem heeft Jetta Klijnsma zich hard gemaakt voor kunst en cultuur: “Aan cultuureducatie en talentontwikkeling geven wij met stip voorrang. Als het aan de PvdA ligt, moet jong cultureel talent altijd de ruimte krijgen. Kunst en cultuur zijn heel wezenlijk voor iedere samenleving.”
Wat doet Kunsten ’92 intussen
Kunsten ’92 houdt een vinger aan de pols, probeert waar mogelijk aandacht te vragen voor de belangrijkste knelpunten in de culturele sector en te zoeken naar de beste weg om dat over het voetlicht te krijgen. Dat doen we alleen of samen met andere partijen, maar wel steeds vanuit onze eigen visie en verantwoordelijkheid. Tegelijkertijd vestigen wij de aandacht op het belang van een goed functionerende culturele sector voor maatschappelijke en economische ontwikkelingen en wat daarvoor nodig is. De Agenda 2020 is daarvoor ons ankerpunt en onze leidraad voor de toekomst. In een brief die vandaag aan de informateurs is verzonden, heeft Kunsten ’92 samen met de Federatie Cultuur de belangrijkste aandachtspunten voor het Regeerakkoord nog eens op een rijtje gezet.
Cultuurwoordvoerders
VVD: Bart de Liefde
PvdA: Jetta Klijnsma
SP: Jasper van Dijk
PVV: Martin Bosma
CDA: Mona Keijzer
D66: Vera Bergkamp
GroenLinks: Jesse Klaver
Christen Unie: Carla Dik-Faber
BRIEF:
Federatie van werkgeversverenigingen in de cultuur/Kunsten ‘92
Aan de informateurs
De heer H.G.J. Kamp
De heer W.J. Bos
Postbus 20008
2500 EA Den Haag
Amsterdam, 4 oktober 2012
Geachte heren Bos en Kamp,
Er is in Nederland bij politici en bestuurders een breed gedragen consensus over de betekenis van de culturele en creatieve sector in onze samenleving. Deze sector raakt aan bijna alle facetten van de samenleving en kan door haar flexibele en innovatieve karakter een belangrijke bijdrage leveren aan maatschappelijke en economische ontwikkelingen. Op dit moment wordt nieuw beleid geïmplementeerd dat moet leiden tot een sterkere, onafhankelijkere cultuursector. Het succes van dat beleid hangt echter mede af van de bereidheid van de nieuwe regering om een aantal voorwaarden voor dit nieuwe beleid beter te verankeren en knelpunten op te lossen. De Federatie Cultuur en Kunsten ’92 verzoeken u daarom om bij de besprekingen over het Regeerakkoord aandacht te besteden aan de volgende punten :
Talentontwikkeling
Nederland is van oudsher een sterk gedemocratiseerde, open samenleving, die mede dankzij onze brede cultuuropvatting een grote reputatie heeft opgebouwd op het gebied van vernieuwing en diversiteit. Ruimte voor talentontwikkeling staat daarin centraal. Om de doorstroom van jong talent ook in de toekomst mogelijk te maken zijn zelfstandige ‘laboratoria’ nodig, waar onderzoek en ontwikkeling centraal staan. Behoud van aanwezige expertise is daarom essentieel.
Wat is daar in ieder geval voor nodig:
- een uitgesproken beleid voor talentontwikkeling
- en in dat verband op korte termijn middelen voor projecten en ontwikkelbudgetten (te verdelen via fondsen); met een geringe investering is een groot rendement mogelijk.
Pluriformiteit en spreiding
Een breed en gemêleerd middenveld, het MKB van de cultuursector, biedt vruchtbare grond voor een excellente top en internationale coproductie. Behoud van de voor Nederland zo kenmerkende diversiteit in de culturele sector is essentieel.
Wat is daar in ieder geval voor nodig:
- middelen en mogelijkheden ten behoeve van het Nederlandse productieklimaat voor muziek, dans, theater, film, beeldende kunst, jeugddans en jeugdtheater, letteren en e-cultuur (ook hier: geringe investering, groot rendement)
- middelen voor de promotie van internationale activiteiten van instellingen en kunstenaars, ontwerpers en architecten (HGIS middelen, Dutch DFA)
- voorkom sluiting van rijksmusea vóór de besteldiscussie is afgerond: ga de discussie over het museumbestel met de sector aan en sluit niet op voorhand musea af voor het publiek.
Ondernemerschap en innovatie
Cultureel ondernemerschap is één van de belangrijkste pijlers van het huidige cultuurbeleid. Dat ondernemerschap wordt kansrijker door aanpassingen aan wet- en regelgeving en door introductie van nieuwe instrumenten. Wat is daar in ieder geval voor nodig:
- aanpassing Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen (Bbz) voor kunstenaars
- verbreding van de Geefwet naar creatieve ondernemers
- handhaving van de vrijstelling voor cultureel beleggen in box 3
- stimulering van internationale coproductie door een tax shelter of kostprijsverlagende subsidie te koppelen aan bestedingsverplichtingen in de Nederlandse economie voor film en andere delen van de creatieve industrie
- brugfinanciering en ondersteuning van internationale garantieregeling van het Creative Europe programma
- een toekomstbestendig auteurs- en naburig recht .
Cultuureducatie
Het beoefenen van kunst en het reflecteren op kunst en cultuur stimuleren de creatieve ontwikkeling van kinderen. Voor een kennismaatschappij is dat essentieel. Wat is daar in ieder geval voor nodig:
- structurele verankering van cultuureducatie in de curricula voor primair en voortgezet onderwijs
- investering in de Cultuurkaart en het Jeugdcultuurfonds
- investering in cultureel aanbod voor de jeugd (zoals dans, theater, muziek, film).
Wij zijn ervan overtuigd dat de culturele sector onze samenleving veel te bieden heeft en dat deze sector er zelf ook alles aan wil doen om, zoals verwoord in de Agenda 2020 van Kunsten ’92, haar ambities waar te maken. Daarom rekenen wij erop dat wij, behalve het publiek, andere maatschappelijke sectoren en bedrijfsleven, ook de overheid aan onze zijde vinden. Over de gedeelde verantwoordelijkheid voor toekomstig cultuurbeleid gaan wij graag in gesprek met de nieuwe bewindspersoon. Wij wensen u veel wijsheid.
Met vriendelijke groeten,
Erik Akkermans
Voorzitter Federatie Cultuur
Jet de Ranitz
Voorzitter Vereniging voor Kunst, Cultuur en Erfgoed Kunsten ‘92
c.c.: Demissionair Minister President de heer M. Rutte
De heer S.A. Blok
De heer D.M. Samsom
De heer J.R.V.A. Dijsselbloem
www.kunsten92.nl