Overgenomen uit de NRC van 30 december 2010
Hoge btw schokt kunsthandel
Door onze kunstredactie
Kunstverkopers en kunstenaars zijn boos. Hun opluchting over het feit dat de btw-verhoging van zes procent naar negentien procent door ingrijpen van de Eerste Kamer is doorgeschoven naar 1 juli 2011 blijkt voorbarig. Alleen de podiumkunsten blijken de dans te ontspringen. Voor handel in kunst- en verzamelvoorwerpen – het andere deel van de bepaling – gaat de verhoging gewoon per 1 januari in.
Verkopers van kunst en antiek merkten dat deze week tot hun schrik. Volgens Mirjam de Winter, galeriehouder te Rotterdam, staat de maatregel pas sinds dinsdag op de website van het ministerie van Financiën.
Gisteren stuurde het bestuur van de Nederlandse Kring van Beeldhouwers een open brief aan het kabinet over de kwestie, onder de kop ‘Btw-verhoging: nekslag voor veel kunstenaars’. De beeldhouwers schrijven dat het uitstel tot hun „ontsteltenis” helemaal niet voor alle kunsten geldt, maar uitsluitend voor de podiumkunsten.
Ze wijzen erop dat kunstproducenten dezelfde soort bezwaren hebben tegen de snelle invoering van de btw-verhoging als de producenten van theater en muziek: lopende prijsafspraken over opdrachten, reeds getekende contracten over exposities.
Voor de beeldhouwers is het "van de gekke dat kunst met een hoog btw-tarief wordt belast”. Hun werk is arbeidsintensief, betogen ze. „Schoenmakers, fietsenmakers en kappers bijvoorbeeld, mogen het lage tarief van 6 procent berekenen, juist vanwege die arbeidsintensiviteit.”
De beeldhouwers hebben geen begrip voor de argumentatie van de btw-verhoging in het Belastingplan voor 2011. Ze schrijven: „De kunsthandel was al met 19 procent belast. De zogenoemde margeregeling, zoals genoemd in het Belastingplan, betreft niet de omzet maar de winstmarge van de kunsthandel. Nu gaat het hoge btw-tarief ook voor ons, de producenten van kunstvoorwerpen, gelden. We vragen ons af of u dit voor ogen heeft gehad.”
De verwachting van de beeldhouwers is dat de verhoging al „een dramatische vermindering van omzet met zich mee zal brengen”. Voor het feit dat ze verrast zijn, hebben ze een verklaring. "Kunstenaars werken individueel en hebben geen lobbyisten. Wat niet wegneemt dat u rekening moet houden met onze belangen.”
Overgenomen uit Trouw van 30 december 2010
Hogere btw treft ook de galerieën
Verhoging leidt tot vlucht naar buitenland n Legale sluiproutes nog aantrekkelijker
door Bram Logger
Toneelgezelschappen en concertzalen zijn blij dat de Eerste Kamer de btw-verhoging op podiumkunsten voorlopig heeft tegengehouden. Maar ondertussen baalt de galeriebranche. Want de btw-verhoging van 6 naar 19 procent op de aanschaf en invoer van kunstobjecten gaat wel gewoon door per 1 januari.
„Joop van den Ende heeft een machtige lobby, de beeldendekunstwereld niet”, verzucht galeriehouder Ton van Dijk. Hij moet in zijn Amsterdamse galerie Petit per 1 januari de prijskaartjes aanpassen. „Voor een musicalkaartje van 50 euro betekent een btw-verhoging van 6 naar 19 procent een verhoging van 7 euro. Maar voor een bronzen beeld van 5000 euro is het verschil 650 euro”, rekent Van Dijk voor. „Bij dat soort bedragen denk je toch een keer extra na voordat je iets koopt. Ik hoop niet dat bij de eerste beurs volgend jaar klanten massaal gaan vragen of ze niet zwart kunnen afrekenen. Dat er geen overgangsregeling is, vind ik schandalig.”
En het ging al niet bepaald goed met de Nederlandse galerieën. De crisis heeft er diep ingehakt. Na een omzetstijging van 40 procent tussen 2005 en 2008, viel de omzet in 2009 terug met 15 procent, blijkt uit een brancheonderzoek van bureau EIM.
„Dat er nu ook nog een btw-verhoging bovenop komt, is een heel harde slag”, zegt voorzitter Guus Broos van de Nederlandse Galerie Associatie (NGA). Broos vindt de belastingverhoging die het kabinet doorvoert onbegrijpelijk, omdat het de schatkist nooit de verwachte extra inkomsten zal opleveren. „Als de prijs omhooggaat, wordt er minder kunst verkocht en levert de belastingverhoging de overheid relatief minder op.”
Broos verwacht dat de btw-verhoging zal leiden tot een vlucht naar het buitenland. “Galerieën gaan zich vestigen net over de grens in België en Duitsland. Kunst is toch niet iets wat je in de winkel om de hoek koopt. Mensen willen er best even voor rijden.”
Ook voor de invoer van kunst van buiten de EU gaat het btw-tarief omhoog. Het gaat dan vooral om antiek en oude kunst. Maar ook die belastingmaatregel zal de schatkist weinig extra inkomsten brengen, verwachten kenners. De invoerheffing is eenvoudig te omzeilen. De truc is bijvoorbeeld in New York gekochte kunst in te voeren via Groot-Brittannië, dat een btw-tarief van slechts 5 procent hanteert. Doorvoeren naar Nederland is vervolgens belastingvrij binnen de eurozone.
"Een sluiproute mag je het niet noemen, het is namelijk volstrekt legaal”, zegt Antoon Ott van Artilaw, een juridisch adviesbureau voor de kunstwereld. „Ik ken handelaars die het nu al zo doen. Het huidige verschil van 5 procent in Engeland en 6 procent hier is soms al aantrekkelijk genoeg.”
Een run op kunst die nog gauw voor Oud en Nieuw tegen het huidige, lage btw-tarief over de toonbank gaat, verwachten Broos en Ott niet. Al zijn er galerieën die er tussen Kerst en eindejaar speciaal de deuren voor openen. Ook in de Amsterdamse galerie van Ton van Dijk is het deze week niet drukker dan normaal. De echte verliezers zijn volgens hem de kunstenaars. "De meesten weten niet eens van de btw-verhoging. En ze hebben vaak geen enkel verstand van boekhouden. Als ze niet snel een spaarrekening openen om geld opzij te zetten voor de hogere btw-afdracht aan het einde van het jaar, kunnen veel kunstenaars wel eens diep in de financiële problemen komen."
---------------------
