Ingezonden brief van Frits Vanen
Aan het dagelijks bestuur,
Een brief van een collega aan alle collega’s van de Kring.
De NKvB viert haar 100-jarig bestaan binnen afzienbare tijd.
De NKvB heeft altijd haar eigen boontjes gedopt.
De NKvB is een vereniging van beeldhouwers en ruimtelijk denkende, werkende collega’s.
De Kring streeft ernaar om ontwikkelingen te stimuleren, een forum te zijn voor nieuwe gedachten en visies.
Zij exposeert dit bij voorkeur. Ik heb dit dan ook in mijn carrière, zoals velen met mij, mogen ervaren. De hedendaagse praktijk is voor het bestuur en ‘de onderneming’ niet eenvoudig! Het is gebleken dat de animo onder de leden niet groot is om een bestuursfunctie te vervullen of zitting in een werkgroep te nemen. Dit is het geval bij slechte opkomst in vergaderingen.
Er is veel werk verzet, bestuurlijk besloten, dat is niet onopgemerkt gebleven. Met een nieuwe toekomst in het vooruitzicht welke onzeker en ronduit slecht is, wordt de Kring in haar voortbestaan bedreigd! De werkgroep ‘Bestuursstructuur’ heeft van het zittende bestuur (3 personen) opdracht gekregen hierover na te denken en een voorstel te doen. Het geeft inzicht in het beleidsmatig functioneren van de Kring, met als resultaat vier stellingen die genoemd worden in de convocatie ter voorbereiding van de Ledenraadpleging 15 januari j.l. te Amsterdam.
Op de Ledenraadpleging heb ik een reactie voorgelezen naar aanleiding van dit voorstel. Er was geen discussie. In mijn reactie kom ik tot de conclusie dat het voorstel lijnrecht tegen de verantwoordelijkheid van ieder lid van de vereniging in gaat, waarvan hij/zij lid is geworden. De zelfstandigheid van ieder lid is in het geding, die men wel geacht wordt te bezitten. Het lidmaatschap van de Kring impliceert dat je bereid bent tot deelname aan het mee-realiseren van het voortbestaan van de Kring.
Ik ben tegen het uit handen geven van bestuursverantwoordelijkheid aan derden. De NKvB is een categorale vakgroep (organisatie van een bepaalde bedrijfstak) voor beeldhouwers met een gezicht naar buiten toe, hun werk. De Kring kent geen federatief verband, waarbij je deskundigheid kunt verwachten in advisering en besluitvorming. De Kring is een vereniging van vakgenoten, dat is haar kracht! Dit is haar identiteit en waarde De zin van de oprichting bijna 100 jaar geleden. De aard van het kunstenaarschap verandert niet, noch haar zin tot onafhankelijkheid, een uniek vermogen om in expressie een gevoel met anderen te delen. De NKvB is uniek te noemen in het culturele landschap dat Nederland heet! Voor mij is de NKvB een ‘monument’ voor de beeldhouwkunst in de ruimste zin van de betekenis.
Ik denk ook aan de spannende en het kwalitatief hoge gehalte van de exposities in het Stedelijk Museum te Amsterdam. Een doorbraak waartoe deze ontwikkelingen leidden, waren de Amstelparktentoonstellingen, in de jaren ’70 en ’80, veelal ingericht door Henk Hesselius en Berend Peter. Deze openluchttentoonstellingen waren voor het eerst na de Sonsbeektentoonstellingen, waarbij ook de NKvB adviseerde te Arnhem.
Het werd eens tijd. Deze tentoonstellingen gaven de ontwikkeling weer van de jonge en gevestigde namen in hun representatieve werken. Die exposities gaven mogelijkheid om monumentaal werk uit te voeren of te laten zien. De Kring organiseerde ook in de oude Verkadefabriek te Dordrecht, het ‘Oost-West-forum’: ontmoeting tussen Japanse en Nederlandse kunstenaars. Belangwekkend wordt het voor de Kring wanneer Jeroen Damen, kunsthistoricus, in een historische beschouwing (Vaknieuws maart 2004) een bijdrage schrijft met de aanhef: “Nederland heeft zich in de loop van de 20ste eeuw ontwikkeld tot een groots beeldhouwland”. Dat is nogal wat!
Tevens wijs ik op de belangwekkende en prachtige expositie ter gelegenheid van het 90-jarig bestaan van de Kring in Pulchri Studio te Den Haag 2008, waarbij Damen in de catalogus een overzicht geeft van de ontwikkelingsgeschiedenis en de actualiteit van de NKvB en de daar exposerende leden. ‘Tijd is Het, Het is Tijd’, de collectie is samengesteld door Anne Berk, curator in 2008. De organisatie was in handen van Corrie van de Vendel en Joop Haring, beide leden. “Ik heb gezien, beleefd en later, begrepen.”
Graag wil ik de tentoonstelling ter gelegenheid van 75 jaar NKvB in herinnering roepen die in en buiten kasteel Groeneveld in 1993 te Baarn gehouden werd. ‘Markante Beelden’ met bijdragen van F.W.Folkertsma, kunsthistorica, met voor het eerst een overzicht van de beelden sinds het eerste uur van de oprichting.
Het zittend bestuur bestaand uit 3 personen en de verenigde vergadering zijn niet gemachtigd, noch gerechtigd de zelfstandigheid van de NKvB in denken, handelen en besluiten aan derden af te staan. De maatschappij verwacht niet van beeldhouwers dat zij zich laten leiden door derden. De indruk wordt gewekt dat de meerderheid van de werkende leden in de bestuurlijke besluitvorming genoeg zal zijn. Garant kan staan voor ontwikkelingen, verhoudingen en structuren, welke niet in het belang van het individuele lid, zijn kunstenaarschap is.
Ik geloof niet in het opdelen van verantwoordelijkheid, maar wel dat er belangeloos ondersteund, geadviseerd zou kunnen worden. Er is veel te veel onduidelijk over personen, hun achtergronden en ambities. Het is niet de goede weg en onacceptabel zoals het voorstel in 4 stellingen er nu uitziet.
Gelukkig zijn er leden met initiatief en betrokkenheid. Ook de collega’s die de laatste jaren het bestuur en werkgroepen vormden. Wanneer daar is over de ontstaansgeschiedenis, de ontwikkeling tot een Cultureel Erfgoed, moet kunnen mensen, kunstminnende vrienden te vinden die de Kring willen ondersteunen, adviseren in grote ontwikkelingen – de toekomst – Het 100-jarig bestaan tegemoet!
Fits Vanen
lid NKvB
heeft de Kring op alle gebieden met culturele inhoud vertegenwoordigd en geadviseerd
Lees meer:
Reactie van Adri Verhoeven op deze brief