Een verslag van Nicole Royers
Het schoonmaken en vlakken van 'steen op steen', tekenen, schilderen met vet op de kalksteen, fixeren en vervolgens inzuren ofwel prepareren van de steen... Een tweede preparatie, het laten verdwijnen van het tekenmateriaal. Na het opbrengen van de peninkt wordt de tekening weer zichtbaar op de steen,en kan deze opnieuw bewerkt worden, of kan men beginnen aan het drukproces... Ieder stadium, in juiste volgorde van (be)handeling, vraagt om individuele aandacht en concentratie, om een (gewenst) eindresultaat te verkrijgen. Een wereld vol ongekende mogelijkheden!
Gedurende twee weken storten wij ons op de boeiende techniek van de lithografie. Dit verslag is halverwege de werkperiode geschreven en ik kijk terug op een vruchtbare week. In de eerste week moesten we keihard bij de lessen van kunstenaar Joris Martens blijven, om ons deze complexe en vooral nieuwe techniek eigen te maken, ieder op zijn manier, en in zijn ritme. Ieder handeling luistert nauw en door de lessen van deze lihografische duizendpoot, en de ervaring van deze in praktijk te brengen, worden volgordes van handelingen in mijn hoofd opgeslagen en wordt het langzaamaan duidelijker. Op donderdag, onze laatste lesdag, gaan we, na alle stadia er naar toe te hebben doorlopen, een eerste (en toevallig mijn) steen drukken op papier. Blij was ik met het resultaat en zeer enthousiast om verder te gaan.
Boeiend ook is het om te zien hoe iedereen binnen dit ogenschijnlijke strenge kader van techniek te werk gaat; Riki Mijling lijkt te streven naar een ultieme helderheid in haar werk, zo ook in ieder stadium, en van steen tot inkt. Bert van Loo, beschouwend en ontspannen, ondertussen een groot gebaar makend met zijn tekening en lijkt steeds meer gegrepen te worden door de lithografie. Lydia Palumbi die, met al enige ervaring, zeer geconcentreerd de zeggingskracht van haar beelden op het vlak, door laag na laag te werken, naar nog intenser weet te bewegen. 
Marie-José Eijkermans zet met speelsheid losse tekeningen en een afdruk van een stoflapje op de steen, en gaat hierop met kleuren 'verder borduren'. Mariah Blue die zich vol enthousiasme, na een onderbreking van enkele jaren, opnieuw de techniek eigen weet te maken, al vertellend en krassend op haar steen. Annemie Bogaerts, goed bekend met lithografie, zoekt opnieuw naar een geschikte oplossing voor het beeld wat zij deze keer wil weergeven. Ik kan binnen het kader van lithografie en bij het tekenen vol nieuwe uitdagingen 'fladderen' tussen chaos en ordening!
Tijd voor lunch, wederom met aandacht klaargemaakt door Maria van het FMC, genuttigd samen met de behulpzame medewerkers aldaar, in de ontmoetingsruimte op 'het eerste verdiep', met een groot balkon en prachtig uitzicht over de weilanden en bossen. Zo ook de plek daar onder in het atelier, waar ik zit te tekenen. En zo heeft iedereen zijn plek gevonden om te werken. Ontspanning is er ook tijdens ons uitstapje op donderdagavond naar de Art Nocturne in Antwerpen, het bezoeken van de galeries en daarna samen iets eten. Vervolgens weer terug naar Kasterlee, de volgende dag willen wij fit genoeg zijn 'om in het diepe te gaan zwemmen'...
Het atelier opent om acht uur 's ochtends, en sluit om acht uur 's avonds. Aan dit 'maffe' ronde hoofdgebouw liggen de huisjes waar wij verblijven tijdens deze periode. Ieder heeft zijn huisje, met aan de voorkant een terrasje voor de deur. Het is een sociaal gebeuren voor wie wil, en je kunt je ook terugtrekken in je huisje. Er is televisie en radio en bij ieder huisje hoort een fiets. Je zit midden in de natuur en dicht bij het dorp. En telkens is er de uitnodiging om een paar meter verderop het grote atelier binnen te wandelen en aan het werk te gaan. Een heerlijke plek, en prachtige formule mijn inziens om op deze manier met een groep kunstenaars te kunnen werken.
Het vervolg; een intensieve tweede week, waarin wij ons realiseren nog niet altijd zelfstandig 'in het diepe te kunnen zwemmen'. De begeleiding van onze andere meester-drukker Wim Legrand van het FMC is dan ook zeer welkom. Door vallen en opstaan krijgen wij steeds meer 'grip' op het geheel, en gaan we in deze tweede week, als in een race tegen de klok, op weg naar de laatste drukken op papier. Ook tijdens het kritisch beschouwen ervan, op zowel inhoudelijk als technisch gebied, door Joris Martens en ook Ivan Durt, worden opnieuw dingen duidelijk en op scherp gesteld. Dit vraagt, al zijn onze eindresultaten bemoedigend, toch weer om nog meer...
Nicole Royers
