BTW-verhoging: nekslag voor veel kunstenaars
Na het gevoel van opluchting kwam de klap des te harder aan. Theaters en concertzalen zijn voorlopig gered, de beeldend kunstenaar legt het loodje. Uitstel van de verhoging van het BTW-tarief van 6% naar 19% blijkt tot onze ontsteltenis helemaal niet voor alle kunsten te gelden, maar uitsluitend voor de podiumkunsten.
Uw Eerste Kamer vond de belachelijk snelle invoering van de verhoging van het BTW-tarief voor de kunsten een staaltje van onbehoorlijk bestuur en dwong uitstel tot 1 juli 2011 af. Voor ons als kunstproducenten is die snelle invoering simpelweg een ramp. Immers, veel beeldhouwers hebben over hun lopende opdrachten en komende exposities prijsafspraken gemaakt. Bij grote opdrachten gaat het om tienduizenden euro’s. De 13% extra BTW die we daar met ingang van 1 januari 2011 over moeten berekenen, zullen we uit eigen zak moeten betalen. Voor podiumkunsten was dat het argument om de invoering uit te stellen. Waarom dan niet voor beeldend kunstenaars?
Sowieso is het van de gekke dat kunst met een hoog BTW-tarief wordt belast. Het is schrijnend dat een beeldhouwer voor zijn uiterst arbeidsintensieve werk 19% BTW moet gaan berekenen. Schoenmakers, fietsenmakers en kappers bijvoorbeeld, mogen het lage tarief van 6% berekenen juist vanwege die arbeidsintensiviteit. De argumentatie (in het Belastingplan voor 2011) voor invoering van het hoge tarief voor kunstvoorwerpen is gelegen in het voorkomen van cumulatie. Een onbegrijpelijk argument. De kunsthandel was al met 19% belast. De zogenoemde margeregeling, zoals genoemd in het Belastingplan, betreft niet de omzet maar de winstmarge van de kunsthandel. Nu gaat het hoge BTW-tarief ook voor ons, de producenten van kunstvoorwerpen, gelden. We vragen ons af of u dit voor ogen heeft gehad.
Anders dan voor de podiumkunsten wordt in het belastingplan geen verwachting uitgesproken over het omzetverlies voor de beeldende kunsten ten gevolge van het nieuwe BTW-tarief. Cijfers ontbreken kennelijk. Wij verwachten dat de verhoging al met al een dramatische vermindering van omzet met zich mee zal brengen. In de nieuwe belastingregels zijn de podiumkunsten en de beeldende kunsten voor het eerst van elkaar gescheiden. Door daar niet tegen te protesteren heeft uw Eerste Kamer het kunstenveld uit elkaar laten spelen en zo terloops de beeldend kunstenaars laten vallen. Daardoor behoren zij nu tot de eersten die de loodzware lasten van deze bezuinigingsronde gaan dragen.
De beslissing de BTW te verhogen maakt de positie van kunstenaars er alleen maar slechter op en betekent de nekslag voor veel kunstenaars en galeries. Dan hebben we het nog niet over alle bezuinigingen die ons te wachten staan. Kunstenaars werken individueel en hebben geen lobbyisten. Wat niet wegneemt dat u wel terdege rekening moet houden met onze belangen.
Wij eisen dat de BTW-verhoging op zijn minst ook voor de beeldende kunstenaars wordt uitgesteld tot 1 juli 2011. Dat moet niet moeilijk zijn, want een regeling die zo snel kan worden ingevoerd, kan toch zeker ook zo snel weer teruggedraaid worden!
Amsterdam, 29 december 2010
het bestuur van de Nederlandse Kring van Beeldhouwers
DE REACTIES OP DE OPEN BRIEF VAN HET BESTUUR
Krantenbericht Volkskrant 5 januari 2011
Ook beeldhouwers eisen uitstel btw-verhoging
AMSTERDAM - De btw-verhoging moet ook voor beeldend kunstenaars worden uitgesteld. Dat eist de Nederlandse Kring van Beeldhouwers in een open brief aan de regering. Voor de podiumkunsten is de verhoging uitgesteld tot 1 juli, maar voor kunstobjecten is de btw per 1 januari verhoogd. Volgens de vereniging lopen beeldend kunstenaars tegen dezelfde problemen aan als de podiumkunsten.
'Veel beeldhouwers hebben over hun lopende opdrachten en komende exposities prijsafspraken gemaakt. De 13 procent extra btw die we daar met ingang van 1 januari 2011 over moeten berekenen, zullen we uit eigen zak moeten betalen', staat er in de brief.
Volgens secretaris Dick Simonis weet de beeldhouwersvereniging pas sinds kort dat het uitstel niet voor hen geldt. 'In de pers ging het altijd over de podiumkunsten; deze kunstmatige splitsing tussen de podiumkunsten en de andere kunsten is pas tijdens het debat in de Eerste Kamer ontstaan.' Een SP-motie tegen de splitsing werd niet aangenomen. Simonis is verbaasd dat de grote vakbonden niks doen.
'De Federatie van Kunstenaarsverenigingen, FNV Kiem en de CNV Kunstenbond, het lijkt erop dat iedereen op vakantie was de afgelopen weken,' zegt Simonis.
Volgens de Kring van Beeldhouwers kan het niet moeilijk zijn de wet aan te passen: 'Een regeling die zo snel kan worden ingevoerd, kan toch ook zo snel worden teruggedraaid.'
---------------------
Krantenknipsel uit de NRC van 30 december 2010
Hoge btw schokt kunsthandel
Door onze kunstredactie
Kunstverkopers en kunstenaars zijn boos. Hun opluchting over het feit dat de btw-verhoging van zes procent naar negentien procent door ingrijpen van de Eerste Kamer is doorgeschoven naar 1 juli 2011 blijkt voorbarig. Alleen de podiumkunsten blijken de dans te ontspringen. Voor handel in kunst- en verzamelvoorwerpen – het andere deel van de bepaling – gaat de verhoging gewoon per 1 januari in.
Verkopers van kunst en antiek merkten dat deze week tot hun schrik. Volgens Mirjam de Winter, galeriehouder te Rotterdam, staat de maatregel pas sinds dinsdag op de website van het ministerie van Financiën.
Gisteren stuurde het bestuur van de Nederlandse Kring van Beeldhouwers een open brief aan het kabinet over de kwestie, onder de kop ‘Btw-verhoging: nekslag voor veel kunstenaars’. De beeldhouwers schrijven dat het uitstel tot hun „ontsteltenis” helemaal niet voor alle kunsten geldt, maar uitsluitend voor de podiumkunsten. Ze wijzen erop dat kunstproducenten dezelfde soort bezwaren hebben tegen de snelle invoering van de btw-verhoging als de producenten van theater en muziek: lopende prijsafspraken over opdrachten, reeds getekende contracten over exposities.
Voor de beeldhouwers is het „van de gekke dat kunst met een hoog btw-tarief wordt belast”. Hun werk is arbeidsintensief, betogen ze. „Schoenmakers, fietsenmakers en kappers bijvoorbeeld, mogen het lage tarief van 6 procent berekenen, juist vanwege die arbeidsintensiviteit.”
De beeldhouwers hebben geen begrip voor de argumentatie van de btw-verhoging in het Belastingplan voor 2011. Ze schrijven: „De kunsthandel was al met 19 procent belast. De zogenoemde margeregeling, zoals genoemd in het Belastingplan, betreft niet de omzet maar de winstmarge van de kunsthandel. Nu gaat het hoge btw-tarief ook voor ons, de producenten van kunstvoorwerpen, gelden. We vragen ons af of u dit voor ogen heeft gehad.”
De verwachting van de beeldhouwers is dat de verhoging al „een dramatische vermindering van omzet met zich mee zal brengen”. Voor het feit dat ze verrast zijn, hebben ze een verklaring. „Kunstenaars werken individueel en hebben geen lobbyisten. Wat niet wegneemt dat u rekening moet houden met onze belangen.”
--------------------
30 december 2010
Beste collega’s,
U en ik weten dat de Eerste Kamer de snelle invoering van die BTW-verhoging nog had kunnen tegenhouden, daarvoor was een progressieve meerderheid mogelijk. Wat echter gebeurde was opmerkelijk. Er werd een motie ingediend door Senator Reuten van de SP, maar helaas verworpen. De sleutelrol lag bij D66 die vóór de wetsinvoering stemde, omdat er een half jaar respijt werd gegeven aan de podiumkunsten. Fractieleider Engels van D66 zei expliciet dat zonder deze tegemoetkoming zijn fractie tegen het hele Belastingplan had gestemd. Volgens Engels heeft de regering met de tegemoetkoming de eigenstandige positie van de Eerste Kamer erkend. Die laatste opmerking die maakt mij woedend. Weten jullie waar het om draait?
DE BESLUITVORMING IS GEBASEERD OP DE INSTANDHOUDING VAN DE EIGENSTANDIGE POSITIE VAN DE EERSTE KAMER. HET GAAT HELEMAAL NIET OM DE POSITIE VAN DE BEELDEND KUNSTENAARS!
De Eerste Kamer heeft haar plichten verzuimd en er voor gezorgd dat onbehoorlijk bestuur vrijelijk kan worden uitgevoerd. SCHANDE!!!
Met groet, Bert van Loo
--------------------
30 december 2010
Beste Corrie vd Vendel,
Dank voor uw mail. Wij hebben een poging gedaan om de BTW-verhoging voor beeldend kunstenaars ongedaan te maken. Zie hier een deel uit het nieuwsbericht:
Een speciaal pleidooi hield SP-senator Reuten voor de Nederlandse kunstenaars die vaak van een klein inkomen moeten rondkomen. De regering verhoogt per 1 januari de BTW op kunstwerken van 6 naar 19%. Dat zal de verkoop van werkstukken nog moeilijker maken en daardoor de inkomens van kunstenaars nog lager.
Een motie van Reuten om de belastingverhoging uit te stellen, werd echter door een meerderheid van de Senaat afgewezen.
Zoals u kunt lezen, was er helaas geen meerderheid voor. Maar wij steunen uw pleidooi wel degelijk.
Met vriendelijke groet,
Jasper van Dijk
SP-Kamerlid
--------------------
30 december 2010
geachte Corrie van de Vendel,
Als lid van de Eerste Kamer (woordvoerder cultuur) voor de SP deel ik uw mening over de btw-affaire. Uit uw brief blijkt niet dat u op de hoogte bent van het feit, dat Geert Reuten (woordvoerder Financiën van de SP) tijdens het debat een motie heeft ingediend om ook de beeldende kunstenaars vrij te stellen van de btw-verhoging. Helaas heeft die motie geen meerderheid gekregen in de Eerste Kamer, want allen de PvdA en GroenLinks steunden onze motie, maar zowel D66 als de Christen Unie (die wel de podiumkunsten-motie hadden gesteund), lieten het afweten.
Voor alle duidelijkheid hecht ik de gemelde motie hierbij aan.
met vriendelijke groet,
kees slager
[betreft voorstel btw-verhoging beeldende kunst]
Motie voorgesteld op 21 december 2010
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat de regering heeft voorgesteld het btw-tarief op beeldende kunsten te verhogen van 6 naar 19% per 1 januari 2011;
overwegende dat de makers van beeldende kunst veelal een inkomen tegen de armoedegrens hebben;
overwegende dat het voorstel veel beeldend kunstenaars onder de armoedegrens doet belanden of hen noopt tot het staken van deze cultuurproductie en dat de maatschappij hiermee niet gediend is;
vraagt de regering af te zien van het voorstel de beeldende kunsten, in zoverre het de makers of hun intermediair betreft, per 1 januari 2011 onder het algemene btw-tarief te brengen,
en gaat over tot de orde van de dag.
G. Reuten (SP)
--------------------
Overgenomen uit Trouw van 30 december 2010
Hogere btw treft ook de galerieën
Verhoging leidt tot vlucht naar buitenland en maakt legale sluiproutes nog aantrekkelijker
door Bram Logger
Toneelgezelschappen en concertzalen zijn blij dat de Eerste Kamer de btw-verhoging op podiumkunsten voorlopig heeft tegengehouden. Maar ondertussen baalt de galeriebranche. Want de btw-verhoging van 6 naar 19 procent op de aanschaf en invoer van kunstobjecten gaat wel gewoon door per 1 januari.
„Joop van den Ende heeft een machtige lobby, de beeldendekunstwereld niet”, verzucht galeriehouder Ton van Dijk. Hij moet in zijn Amsterdamse galerie Petit per 1 januari de prijskaartjes aanpassen. „Voor een musicalkaartje van 50 euro betekent een btw-verhoging van 6 naar 19 procent een verhoging van 7 euro. Maar voor een bronzen beeld van 5000 euro is het verschil 650 euro”, rekent Van Dijk voor. „Bij dat soort bedragen denk je toch een keer extra na voordat je iets koopt. Ik hoop niet dat bij de eerste beurs volgend jaar klanten massaal gaan vragen of ze niet zwart kunnen afrekenen. Dat er geen overgangsregeling is, vind ik schandalig.”
En het ging al niet bepaald goed met de Nederlandse galerieën. De crisis heeft er diep ingehakt. Na een omzetstijging van 40 procent tussen 2005 en 2008, viel de omzet in 2009 terug met 15 procent, blijkt uit een brancheonderzoek van bureau EIM.
„Dat er nu ook nog een btw-verhoging bovenop komt, is een heel harde slag”, zegt voorzitter Guus Broos van de Nederlandse Galerie Associatie (NGA). Broos vindt de belastingverhoging die het kabinet doorvoert onbegrijpelijk, omdat het de schatkist nooit de verwachte extra inkomsten zal opleveren. „Als de prijs omhooggaat, wordt er minder kunst verkocht en levert de belastingverhoging de overheid relatief minder op.”
Broos verwacht dat de btw-verhoging zal leiden tot een vlucht naar het buitenland. “Galerieën gaan zich vestigen net over de grens in België en Duitsland. Kunst is toch niet iets wat je in de winkel om de hoek koopt. Mensen willen er best even voor rijden.”
Ook voor de invoer van kunst van buiten de EU gaat het btw-tarief omhoog. Het gaat dan vooral om antiek en oude kunst. Maar ook die belastingmaatregel zal de schatkist weinig extra inkomsten brengen, verwachten kenners. De invoerheffing is eenvoudig te omzeilen. De truc is bijvoorbeeld in New York gekochte kunst in te voeren via Groot-Brittannië, dat een btw-tarief van slechts 5 procent hanteert. Doorvoeren naar Nederland is vervolgens belastingvrij binnen de eurozone.
"Een sluiproute mag je het niet noemen, het is namelijk volstrekt legaal”, zegt Antoon Ott van Artilaw, een juridisch adviesbureau voor de kunstwereld. „Ik ken handelaars die het nu al zo doen. Het huidige verschil van 5 procent in Engeland en 6 procent hier is soms al aantrekkelijk genoeg.”
Een run op kunst die nog gauw voor Oud en Nieuw tegen het huidige, lage btw-tarief over de toonbank gaat, verwachten Broos en Ott niet. Al zijn er galerieën die er tussen Kerst en eindejaar speciaal de deuren voor openen. Ook in de Amsterdamse galerie van Ton van Dijk is het deze week niet drukker dan normaal. De echte verliezers zijn volgens hem de kunstenaars. "De meesten weten niet eens van de btw-verhoging. En ze hebben vaak geen enkel verstand van boekhouden. Als ze niet snel een spaarrekening openen om geld opzij te zetten voor de hogere btw-afdracht aan het einde van het jaar, kunnen veel kunstenaars wel eens diep in de financiële problemen komen."
---------------------
31 december 2010
Beste bestuursleden,
Zo droevig, dat ik denk dat aan het einde van dit jaar nog maar weinig professionals zullen overleven. Ik ben ook benieuwd of er volgend jaar nog wel instroom op de hogescholen voor kunst zal plaatsvinden. Wie gaat er nu nog een opleiding volgen voor een beroep als vrij beeldend kunstenaar,... als je weet dat je overlevingskans miniem is. Geen WWIK meer per 1 januari 2012, dus ook geen start meer mogelijk (regeringsbesluit van 22 december 2010). Kunstenaars en Co was al bezig (twee jaar) om hun beleid om te buigen, want zij zagen deze bui al hangen. Ze heten nu Cultuur en Ondernemen, een fusie tussen Kunst & Zaken en Kunstenaars en Co. Kijk maar eens op hun site hoe deze is verworden tot het inzetten van kunst voor bedrijven, het zogenaamde community art principe... kunst als glijmiddel voor communicatie, entertainment en kleuterkunst. Dit is allemaal begonnen onder Rick van der Ploeg, als staatssecretaris van WVC, het cultureel ondernemersschap en publieksparticipatie (de kijkcijfers) ...
Ik raad iedereen aan een baan te zoeken bij Cultuur en Ondernemen, want je moet toch mee bewegen? Misschien heet het volgend jaar wel de nieuwe Kulturkammer...
Sterkte voor 2011 en goed dat jullie deze brief hebben geschreven,
Joop Haring
